12. सम्यक मार्गाचे अनुसरण
भगवान बुद्ध आणि त्यांचा धम्म
~लेखक: डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर
*************************
चवथा खंड- धर्म (Religion) आणि धम्म
Book IV- Religion and Dhamma
*************************
भाग तिसरा- बौद्ध जीवनमार्ग
Part III- Buddhist Way of Life
*************************
12. सम्यक मार्गाचे अनुसरण
On following The Right Way
*************************
~लेखक: डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर
*************************
चवथा खंड- धर्म (Religion) आणि धम्म
Book IV- Religion and Dhamma
*************************
भाग तिसरा- बौद्ध जीवनमार्ग
Part III- Buddhist Way of Life
*************************
12. सम्यक मार्गाचे अनुसरण
On following The Right Way
*************************
1) सम्यक मार्ग निवडा आणि त्यापासून विचलित होऊ नका.
2) मार्ग विपुल आहेत; परंतु सर्वच काही सम्यक मार्गाकडे नेत नसतात.
3) सम्यक मार्ग हा केवळ थोडक्यांच्या सुखासाठी नाही, तो बहुजनांच्या सुखासाठी आहे.
4) तो प्रारंभी, मध्ये आणि शेवटीही कल्याणपद असला पाहिजे.
5) सम्यक मार्गाचे अनुसरण म्हणजे बौद्ध जीवनमार्गाचे अनुसरण होय.
6) अष्टांगमार्ग हा श्रेष्ठ मार्ग आहे, सर्वश्रेष्ठ सत्यांमध्ये चार सत्य आहेत, वैषयिक अनासक्ती (passionlessness) हा सर्वश्रेष्ठ गुण आहे आणि ज्याला पाहण्याची दृष्टी आहे तो श्रेष्ठ पुरुष होय.
7) प्रज्ञाशुद्धीचा हा एकमेव मार्ग आहे; दुसरा नाही. याच मार्गाने जा.
8). जर तुम्ही या मार्गाचे अनुकरण केले तर तुमच्या दुःखाचा निरास होईल. दुःखाचे काटे कसे काढून टाकता येतील हे मला कळल्यावर मी या मार्गाचा उपदेश केला.
9) तथागत हे केवळ पथदर्शक आहेत; प्रयत्न ज्याचा त्याने स्वतः करावयाचा असतो.
10) "सर्व पदार्थ हे विनाशाधीन आहेत," हे जो ओळखतो त्याला दुःख विचलित करु शकत नाही.
"All created things perish"; he who knows and sees this becomes passive in pain.
11) "सर्व रुपे अनित्य आहेत." जो हे ओळखतो त्याला दुःख स्पर्श करत नाही.
"All forms are unreal"; he who knows and sees this becomes passive in pain.
12) जेव्हा जागे व्हायला पाहिजे तेव्हा जो होत नाही, जो तरुण आणि बळकट असूनही सुस्तपणाच्या आहारी गेलेला असतो, ज्याची इच्छा आणि विचार झोपी गेलेले असतात, त्या आळशी मनुष्याला कधीही ज्ञान होणार नाही.
13) भाषणात सावध असणे, विचारात संयम राखणे, कायेने कोणतेही पाप न करणे; हे काया-वाचा- मनसा आचरण्याचे तीन मार्ग अवलंबिल्यामुळे प्रज्ञावंतांनी निर्देशिलेल्या मार्गाने माणसाला जाता येते.
14) वास्तव ज्ञानाने लाभ होतो, आणि त्याच्या अभावाने नाश होतो. लाभाचे आणि नाशाचे हे दुहेरी मार्ग ओळखून ज्ञान वाढेल असा माणसाने उद्योग करावा.
15) शरदऋतुतील कमळाप्रमाणे माणसाने आत्मप्रीती खुडून काढावी. शांततेचा मार्ग जवळ करावा. सुगताने निर्वाणाचा मार्ग निर्दिष्ट केला आहे.
16) अधर्माने वागू नका, अविचाराने जगू नका. खोट्या सिद्धांताचे अनुकरण करु नका.
Do not follow the evil law! Do not live on in thoughtlessness! Do not follow false doctrine!
17) जागे व्हा. सुस्त पडू नका. सदगुणाची कास धरा. सदगुणी या जगात सुखी असतात.
18) जो पूर्वी अविचारी होता आणि नंतर सुविचारी झाला तो घनविमुक्त चंद्राप्रमाणे जग तेजस्वी करतो.
19) जो दुष्कृत्ये सोडून सत्कृत्ये करु लागला आहे तो घनविमुक्त चंद्राप्रमाणे जगाला प्रकाशित करतो.
20) एका धर्मनियमाचे उल्लंघन करुन जो असत्य बोलतो तो कोणते दुसरे दुष्कृत्ये करणार नाही, हे सांगवत नाही.
21) जे सदैव सावधान असतात, जे रात्रंदिवस अभ्यास करतात, जे निर्वाणासाठी आटोकाट प्रयत्न करीत असतात, त्यांचे दुर्विकार (आसव) शेवटी लोप पावतात.
22) अशी एक जुनी म्हण आहे की, जो स्तब्ध बसतो त्याला लोक दूषण लावतात, जो फार बोलतो त्याला लोक दूषण लावतात, जो अगदी थोडे बोलतो त्यालाही दूषण लावतात. खरोखर ज्याला दूषणच लावले जात नाही असा जगात कोणीच नाही.
23) ज्याला सदैव दूषण देतात किंवा ज्याची सदैव स्तुती करतात असा पुरुष पूर्वी नव्हता, आता नाही आणि पुढेही कधी होणार नाही.
24) वाणीच्या क्रोधापासून सावध राहा आणि जिभेचा संयम करा, मानसिक पापांचा त्याग करा आणि मनानेही सदगुणाचा आचार करा.
25) अप्रमाद (earnestness) हा निर्वाणाचा मार्ग आहे, प्रमाद (thoughtlessness) मृत्यूचा मार्ग आहे. जे अप्रमादी आहेत ते अमर आहेत आणि जे प्रमादी आहेत ते आधीच मृतवत् आहेत.
2) मार्ग विपुल आहेत; परंतु सर्वच काही सम्यक मार्गाकडे नेत नसतात.
3) सम्यक मार्ग हा केवळ थोडक्यांच्या सुखासाठी नाही, तो बहुजनांच्या सुखासाठी आहे.
4) तो प्रारंभी, मध्ये आणि शेवटीही कल्याणपद असला पाहिजे.
5) सम्यक मार्गाचे अनुसरण म्हणजे बौद्ध जीवनमार्गाचे अनुसरण होय.
6) अष्टांगमार्ग हा श्रेष्ठ मार्ग आहे, सर्वश्रेष्ठ सत्यांमध्ये चार सत्य आहेत, वैषयिक अनासक्ती (passionlessness) हा सर्वश्रेष्ठ गुण आहे आणि ज्याला पाहण्याची दृष्टी आहे तो श्रेष्ठ पुरुष होय.
7) प्रज्ञाशुद्धीचा हा एकमेव मार्ग आहे; दुसरा नाही. याच मार्गाने जा.
8). जर तुम्ही या मार्गाचे अनुकरण केले तर तुमच्या दुःखाचा निरास होईल. दुःखाचे काटे कसे काढून टाकता येतील हे मला कळल्यावर मी या मार्गाचा उपदेश केला.
9) तथागत हे केवळ पथदर्शक आहेत; प्रयत्न ज्याचा त्याने स्वतः करावयाचा असतो.
10) "सर्व पदार्थ हे विनाशाधीन आहेत," हे जो ओळखतो त्याला दुःख विचलित करु शकत नाही.
"All created things perish"; he who knows and sees this becomes passive in pain.
11) "सर्व रुपे अनित्य आहेत." जो हे ओळखतो त्याला दुःख स्पर्श करत नाही.
"All forms are unreal"; he who knows and sees this becomes passive in pain.
12) जेव्हा जागे व्हायला पाहिजे तेव्हा जो होत नाही, जो तरुण आणि बळकट असूनही सुस्तपणाच्या आहारी गेलेला असतो, ज्याची इच्छा आणि विचार झोपी गेलेले असतात, त्या आळशी मनुष्याला कधीही ज्ञान होणार नाही.
13) भाषणात सावध असणे, विचारात संयम राखणे, कायेने कोणतेही पाप न करणे; हे काया-वाचा- मनसा आचरण्याचे तीन मार्ग अवलंबिल्यामुळे प्रज्ञावंतांनी निर्देशिलेल्या मार्गाने माणसाला जाता येते.
14) वास्तव ज्ञानाने लाभ होतो, आणि त्याच्या अभावाने नाश होतो. लाभाचे आणि नाशाचे हे दुहेरी मार्ग ओळखून ज्ञान वाढेल असा माणसाने उद्योग करावा.
15) शरदऋतुतील कमळाप्रमाणे माणसाने आत्मप्रीती खुडून काढावी. शांततेचा मार्ग जवळ करावा. सुगताने निर्वाणाचा मार्ग निर्दिष्ट केला आहे.
16) अधर्माने वागू नका, अविचाराने जगू नका. खोट्या सिद्धांताचे अनुकरण करु नका.
Do not follow the evil law! Do not live on in thoughtlessness! Do not follow false doctrine!
17) जागे व्हा. सुस्त पडू नका. सदगुणाची कास धरा. सदगुणी या जगात सुखी असतात.
18) जो पूर्वी अविचारी होता आणि नंतर सुविचारी झाला तो घनविमुक्त चंद्राप्रमाणे जग तेजस्वी करतो.
19) जो दुष्कृत्ये सोडून सत्कृत्ये करु लागला आहे तो घनविमुक्त चंद्राप्रमाणे जगाला प्रकाशित करतो.
20) एका धर्मनियमाचे उल्लंघन करुन जो असत्य बोलतो तो कोणते दुसरे दुष्कृत्ये करणार नाही, हे सांगवत नाही.
21) जे सदैव सावधान असतात, जे रात्रंदिवस अभ्यास करतात, जे निर्वाणासाठी आटोकाट प्रयत्न करीत असतात, त्यांचे दुर्विकार (आसव) शेवटी लोप पावतात.
22) अशी एक जुनी म्हण आहे की, जो स्तब्ध बसतो त्याला लोक दूषण लावतात, जो फार बोलतो त्याला लोक दूषण लावतात, जो अगदी थोडे बोलतो त्यालाही दूषण लावतात. खरोखर ज्याला दूषणच लावले जात नाही असा जगात कोणीच नाही.
23) ज्याला सदैव दूषण देतात किंवा ज्याची सदैव स्तुती करतात असा पुरुष पूर्वी नव्हता, आता नाही आणि पुढेही कधी होणार नाही.
24) वाणीच्या क्रोधापासून सावध राहा आणि जिभेचा संयम करा, मानसिक पापांचा त्याग करा आणि मनानेही सदगुणाचा आचार करा.
25) अप्रमाद (earnestness) हा निर्वाणाचा मार्ग आहे, प्रमाद (thoughtlessness) मृत्यूचा मार्ग आहे. जे अप्रमादी आहेत ते अमर आहेत आणि जे प्रमादी आहेत ते आधीच मृतवत् आहेत.
Comments
Post a Comment