2. लोभ आणि तृष्णा

भगवान बुद्ध आणि त्यांचा धम्म
~लेखक: डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर
*************************
चवथा खंड- धर्म (Religion) आणि धम्म
Book IV- Religion and Dhamma
*************************
भाग तिसरा- बौद्ध जीवनमार्ग
Part III- Buddhist Way of Life
*************************
2. लोभ आणि तृष्णा
On Craving and Lust
*************************

1) *लोभ व तृष्णा यांच्या आहारी जाऊ नका.*

2) *त्यांच्या आहारी न जाणे हा बौद्ध जीवनमार्ग आहे.*

3) धनाचा सारखा वर्षाव होत राहिला तरी कामना (desire) शमत नाही. सुज्ञ लोक जाणतात की, कामना ही अशक्य व दुःखकर आहे.

4) जो स्वर्गीय कामभोगातही आनंद मानीत नाही, जो तृष्णेचा क्षय करण्यात आनंद मानतो, तो सम्यक सम्बुद्धाचा शिष्य होय.

5) लोभातून दुःख उत्पन्न होते. लोभातून भय निर्माण होते; लोभापासून पूर्णपणे विमुक्त झाल्याने दुःख आणि भय यांपासून मुक्तता लाभते.

6) तृष्णेतून दुःख उत्पन्न होते, तृष्णेपासून भय निर्माण होते. तृष्णेपासून पूर्णपणे विमुक्त झाल्याने दुःख आणि भय यांपासून मुक्तता लाभते.

7) जो जीवनाचे खरे ध्येय विसरून कामभोगाच्या मागे लागतो (grasping at pleasure) आणि अहंकारी बनतो तो ध्यानचिंतनात काळ व्यतीत करणाऱ्यांचा द्वेष करू लागतो.

8). जवळची कुठलीही वस्तू हरवली तर दुःख वाटते म्हणून माणसाने कशासंबंधीही आसक्ती ठेवू नये. ज्यांना कोणतेही अति-प्रिय अथवा द्वेष करण्याजोगे वाटत नाही त्यांना कोणतीच बंधने नसतात.

9) सुखोपभोगापासून (pleasure) दुःख आणि भय उत्पन्न होते. जो कामभोगासक्त नाही त्याच्या वाट्याला भय आणि दुःख येत नाही.

10) आसक्तीमुळे (attachment) दुःख आणि भय ही उत्पन्न होतात. जो आसक्तीच्या बंधनातून मुक्त आहे. त्याला दुःख नाही, भय नाही.

11) कामुकतेपासून (lust) दुःख (grief) उत्पन्न होते. कामुकतेपासून भय (fear) उत्पन्न होते. जो कामुकतेच्या बंधनातून मुक्त आहे त्याला दुःख नाही, भय नाही.

12) लोभापासून (greed) दुःख उत्पन्न होते, लोभापासून भय उत्पन्न होते. जो लोभमुक्त आहे त्याला दुःख नाही, भय नाही.

13) जो शीलवान व प्रज्ञावान आहे (possesses virtue and intelligence), जो न्यायी आणि सत्यवादी आहे, जो आपले कर्तव्य पुरे करणारा आहे अशा व्यक्तीवर लोक प्रेम करतात.

14). पुष्कळ दिवस बाहेर लांब प्रवास केल्यानंतर परत घरी आलेल्या माणसाचे आप्त, मित्र आणि हितैषी स्वागत करतात.

15) त्याचप्रमाणे या जगातून गेल्यानंतर त्याचे सत्कर्म आप्तेष्टांप्रमाणे त्यांचे स्वागत करते. (In like manner his good works receive him who has done good, and has gone from this world, as kinsmen receive a friend on his return)

Comments

Popular posts from this blog

भगवान बुद्ध आणि त्यांचा धम्म