3. क्लेश आणि द्वेष
भगवान बुद्ध आणि त्यांचा धम्म
~लेखक: डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर
*************************
चवथा खंड- धर्म (Religion) आणि धम्म
Book IV- Religion and Dhamma
*************************
भाग तिसरा- बौद्ध जीवनमार्ग
Part III- Buddhist Way of Life
*************************
3. क्लेश आणि द्वेष
On hurt and ill-will
*************************
~लेखक: डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर
*************************
चवथा खंड- धर्म (Religion) आणि धम्म
Book IV- Religion and Dhamma
*************************
भाग तिसरा- बौद्ध जीवनमार्ग
Part III- Buddhist Way of Life
*************************
3. क्लेश आणि द्वेष
On hurt and ill-will
*************************
1) *कोणालाही क्लेश देऊ नका व दुसऱ्यासंबंधी द्वेषभावना बाळगू नका.*
2) *हा बौद्ध जीवनमार्ग आहे.*
3) ज्याप्रमाणे तेजस्वी घोडा हा चाबकाचा फटकारा अंगावर पडण्याला संधी देत नाही, त्याप्रमाणे लोकांना आपली निंदा करायला संधी देत नाही असा या जगात दोषरहित मानव कोण आहे?
4) श्रद्धा व विश्वास(confidence), शील(virtue), वीर्य, उत्साह (energy), समाधी (meditation) सत्यशोध, ज्ञान आणि आचरण यांची पूर्तता आणि जागरूकता यांच्या योगाने गहन दुःखाचा अंत करा.
5) क्षमा परमतप आहे. निर्वाण परमपद आहे (most excellent of all is Nibbana), असे बुद्ध सांगतात. दुसऱ्याची हिंसा करणारा व दुसऱ्यांना त्रास देणारा प्रव्रजित हा खरा तपस्वी होऊ शकत नाही.
6) निंदा न करणे, कोणालाही क्लेश न देणे व प्रतिमोक्षांच्या नियमांचे पालन करणे (to practice restraint in conformity with discipline) हा बुद्धांचा उपदेश आहे.
7) स्वत: हिंसा करू नका किंवा हिंसा करणाऱ्या दुसऱ्या लोकांना सहाय्यही करू नका.
8). जो स्वत: सुखाच्या शोधात आहे, त्याप्रमाणेच जो सुखाची इच्छा करणाऱ्या प्राण्याची हत्या करीत नाही किंवा त्यांना कष्ट देत नाही त्याला सुख प्राप्त होईल.
9) विभग्न झालेल्या घंटेप्रमाणे जो क्रोध जिंकल्यामुळे शांत आहे त्याला निब्बाणपद लाभलेलेच आहे.
10) जो निष्पाप व निरुपद्रवी माणसाला कष्ट देतो त्याच्यावर लवकरच दुःख करण्याची पाळी येते.
11) जो क्षमारूप वस्त्र परिधान केल्यामुळे स्तब्ध, शांत, संयत आणि शुद्धाचरणी आहे, जो दुसऱ्याचे दोष काढत बसत नाही तो खरोखर श्रमण अथवा भिक्खू होय.
12) चाबकाचा फटकाराही अंगाला लागू नये याची जसा तेजस्वी घोडा काळजी घेतो, त्याप्रमाणे या जगात आपल्याला दुसऱ्याचा शब्द लागू नये म्हणून आपल्या आचरणाचा लज्जेने संयम करणारा असा या जगात कोणी मानव आहे काय?
13) जर माणसाने निरुपद्रवी, शुद्धाचरणी आणि निष्पाप मनुष्याला उपद्रव केला तर ज्याप्रमाणे वाऱ्यावर फेकलेली धूळ फेकणाऱ्यावर येऊन पडते त्याप्रमाणेच त्या माणसाला स्वतःच त्या उपद्रवाचा दुष्परिणाम भोगावा लागतो.
2) *हा बौद्ध जीवनमार्ग आहे.*
3) ज्याप्रमाणे तेजस्वी घोडा हा चाबकाचा फटकारा अंगावर पडण्याला संधी देत नाही, त्याप्रमाणे लोकांना आपली निंदा करायला संधी देत नाही असा या जगात दोषरहित मानव कोण आहे?
4) श्रद्धा व विश्वास(confidence), शील(virtue), वीर्य, उत्साह (energy), समाधी (meditation) सत्यशोध, ज्ञान आणि आचरण यांची पूर्तता आणि जागरूकता यांच्या योगाने गहन दुःखाचा अंत करा.
5) क्षमा परमतप आहे. निर्वाण परमपद आहे (most excellent of all is Nibbana), असे बुद्ध सांगतात. दुसऱ्याची हिंसा करणारा व दुसऱ्यांना त्रास देणारा प्रव्रजित हा खरा तपस्वी होऊ शकत नाही.
6) निंदा न करणे, कोणालाही क्लेश न देणे व प्रतिमोक्षांच्या नियमांचे पालन करणे (to practice restraint in conformity with discipline) हा बुद्धांचा उपदेश आहे.
7) स्वत: हिंसा करू नका किंवा हिंसा करणाऱ्या दुसऱ्या लोकांना सहाय्यही करू नका.
8). जो स्वत: सुखाच्या शोधात आहे, त्याप्रमाणेच जो सुखाची इच्छा करणाऱ्या प्राण्याची हत्या करीत नाही किंवा त्यांना कष्ट देत नाही त्याला सुख प्राप्त होईल.
9) विभग्न झालेल्या घंटेप्रमाणे जो क्रोध जिंकल्यामुळे शांत आहे त्याला निब्बाणपद लाभलेलेच आहे.
10) जो निष्पाप व निरुपद्रवी माणसाला कष्ट देतो त्याच्यावर लवकरच दुःख करण्याची पाळी येते.
11) जो क्षमारूप वस्त्र परिधान केल्यामुळे स्तब्ध, शांत, संयत आणि शुद्धाचरणी आहे, जो दुसऱ्याचे दोष काढत बसत नाही तो खरोखर श्रमण अथवा भिक्खू होय.
12) चाबकाचा फटकाराही अंगाला लागू नये याची जसा तेजस्वी घोडा काळजी घेतो, त्याप्रमाणे या जगात आपल्याला दुसऱ्याचा शब्द लागू नये म्हणून आपल्या आचरणाचा लज्जेने संयम करणारा असा या जगात कोणी मानव आहे काय?
13) जर माणसाने निरुपद्रवी, शुद्धाचरणी आणि निष्पाप मनुष्याला उपद्रव केला तर ज्याप्रमाणे वाऱ्यावर फेकलेली धूळ फेकणाऱ्यावर येऊन पडते त्याप्रमाणेच त्या माणसाला स्वतःच त्या उपद्रवाचा दुष्परिणाम भोगावा लागतो.
Comments
Post a Comment