5. जैन आणि अनैतिकतेचा आरोप

भगवान बुद्ध आणि त्यांचा धम्म
~लेखक: डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर
*************************
सहावा खंड- बुद्ध आणि त्यांचे समकालीन
Book VI- He and His Contemporaries
*************************
भाग दुसरा- बुद्धांचे विरोधक व शत्रू
Part II- His Enemies
*************************
5. जैन आणि अनैतिकतेचा आरोप
Jains and a False Charge of Immorality
*************************

1) सुर्योदयाबरोबर जसे काजवे लुप्त होतात, तशी तीर्थकांची दशा झाली होती. लोक त्यांना आदर किंवा उपहार देईनात.

2) राजरस्त्यावर उभे राहून ते बोलू लागले, "जर श्रमण गौतम बुद्ध असतील तर आम्हीही आहोत, जर श्रमण गौतमांना दान देऊन पुण्य मिळत असेल तर आम्हालाही दान केल्याने पुण्य प्राप्त होईल, ह्यास्तव आम्हांस दान द्या."

3) लोकांनी त्यांच्या या बडबडीकडे दुर्लक्ष केले, तेव्हा श्रमण गौतमांच्या चारित्र्याबद्दल कंडी पसरवून संघाला बदनाम करण्याचा त्यांनी गुप्त कट रचला.

4) त्या वेळी श्रावस्तीमध्ये चिंचा नावाची ब्राम्हणी योगिनी राहत असे. तिचा देह आणि रुप आकर्षक होते, आपल्या अंगविक्षेपांनी ती वासनोत्तेजक प्रभाव निर्माण करु शकत असे.

5) तीर्थकांपैकी एका कुटील तीर्थकाने सुचवले की, चिंचाच्या सहाय्याने गौतमाबद्दल कंडी उठवून त्याला बदनाम करणे सुलभ होईल. बाकीच्या तीर्थकांनी ह्या सूचनेस संमती दिली.

6) एके दिवशी चिंचा तीर्थकांच्या उद्यानात आली आणि अभिवादन करुन ती त्यांच्याजवळ बसली. पण कोणीही तिच्याशी बोलले नाही.

7) ह्यामुळे चकित होऊन ती बोलली, "मी काय अपराध केला आहे? तीनदा मी आपणास अभिवादन केले आहे. पण आपण एक शब्दही बोलत नाही."

8). तीर्थक बोलले, "भगिनी तुला माहित नाही काय की आपल्या लोकप्रियतेमुळे श्रमण गौतम आम्हाला बाधक झाला आहे?"
"नाही, मला माहित नाही. पण ह्याबाबत मी काही करु शकेन काय?"

9) "भगिनी, जर तुला आमचे भले करायचे असेल तर तू स्वतः गौतमाबद्दल काही कंड्या उठव, जेणेकरुन त्यांची लोकप्रियता नष्ट होईल."
"ठीक आहे. ह्या बाबतीत आपण निःशंक रहा आणि सर्व माझ्यावर सोपवा." असे म्हणून ती तेथून निघून गेली.

10) स्त्रीसुलभ आकर्षणकलेत आणि नैसर्गिक सौंदर्यविशेषात चिंता कुशल होती. श्रावस्तीत नागरिक जेतवनातून प्रवचन ऐकून परत येत. त्या वेळी रक्त वस्त्र परिधान करुन सुगंध लेवून, हातात पुष्पमाला घेऊन चिंचा जेतवनाकडे निघे.

11) जर कोणी तिला विचारले, "तू कुठे निघालीस?" तर त्यावर ती उत्तर देई, "तुम्हाला काय करायचे?" जेतवनातील तीर्थकारामात रात्र घालवून ती प्रातःकाळी शहराकडे परत येई. त्या वेळी तथागत बुद्धांच्या दर्शनासाठी नागरिक जेतवनाकडे जात असत.

12) जर कुणी तिला विचारले, "तु रात्र कुठे व्यतीत केलीस?" तर ती उत्तर देई, "तुम्हाला काय करायचे? मी जेतवनात श्रमण गौतमाच्या गंधकुटीत त्यांच्याबरोबर रात्र घालवली." काही लोकांच्या मनात ह्या तिच्या उत्तरामुळे संदेह निर्माण होई.

13) चार महिन्यांनंतर आपल्या पोटावर जुनी चिरकुटे गुंडाळून त्यांचा आकार वाढवून तिने सांगण्यास सुरुवात केली की श्रमण गौतमापासून आपल्याला गर्भप्राप्ती झाली आहे. काही लोकांनी तिच्या ह्या शब्दावर विश्वास ठेवला.

14) नवव्या महिन्यात तिने एक लाकडाची फळी आपल्या पोटावर बांधली आणि कीटकदंशांनी हात सुजवून घेऊन ज्या स्थानी तथागत बुद्ध भिक्खू व गृहस्थांसमोर प्रवचन करीत होते तिथे जाऊन ती म्हणाली, "हे महान उपदेशक, आपण पुष्कळ लोकांना धर्मोपदेश करता. आपली वाणी मधुर आहे आणि आपले ओठ फार नाजुक आहेत. आपल्याशी संबंध येऊन मी गर्भवती झाले आहे आणि माझा प्रसुतीसमय समीप आला आहे."

15) "आपण माझ्या प्रसुतीची काहीच व्यवस्था केली नाही. तसेच अडीअडचणीसाठी औषधपाण्याचीही काहीच सोय केलेली दिसत नाही. जर स्वतः तुम्हाला ही व्यवस्था करणे शक्य नसेल तर आपल्या शिष्यांपैकी कोशल देशांचा राजा, अनाथपिंडक किंवा विशाखा अशा कोणाला तरी ती करण्यास का सांगत नाही?"

16) "कुमारिकांना वश कसे करावे हे आपणास माहीत आहे. पण त्यापायी होणाऱ्या अर्भकाचा परिपाल कसा करावा हे मात्र आपणास माहीत नाही." उपस्थित श्रोतृवर्ग स्तब्ध झाला होता.

17) आपले प्रवचन अर्धवट सोडून अत्यंत संयमाने, गंभीर स्वरात तथागत बोलले, "हे भगिनी, तू जे काही आता सांगितलेस त्याची सत्यासत्याला फक्त आपण दोघासच माहीत आहे."

18) चिंचा जोरजोराने खोकत म्हणाली, "होय गुरुवर्य, असली गोष्ट फक्त आपण उभयतासच माहित असणे संभाव्य आहे."

19) तिच्या खोकल्यामुळे पोटावर बांधलेल्या फळीच्या दोऱ्याची गाठ सैल होऊन ती फळी सरकून तिच्या पायाशी पडली. चिंचा ह्यामुळे अस्वस्थ झाली.

20) लोकांनी काठ्यांनी आणि दगडांनी तिला हाकलून दिले.